معرفی انواع گلخانه

گلخانه‌ها سازه‌هایی هستند که برای تولید محصولات کشاورزی در شرایط کنترل شده و محیطی مطابق با نیازهای گیاهان ساخته می‌شوند. این سازه‌ها اغلب از موادی مانند شیشه، پلاستیک یا پلی‌کربنات ساخته می‌شوند که نور خورشید را به داخل محیط گیاهان ارسال کرده و همچنین حفاظتی برای گیاهان در برابر شرایط آب و هوایی نامناسب فراهم می‌کنند. انواع گلخانه‌ها می‌توانند بر اساس مواردی نظیر مواد ساخت و مقیاس بندی متفاوت باشند. همچنین، گلخانه‌ها می‌توانند بر اساس تکنولوژی‌های کنترل محیطی نیز متفاوت باشند، از جمله سیستم‌های گرمایش، خنک‌کننده، نوردهی مصنوعی و سیستم‌های آبیاری خودکار.

انواع گلخانه بر اساس شکل سازه

گلخانه بر اساس شکل سازه می‌تواند به چندین نوع تقسیم شود که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. در زیر به برخی از این انواع اشاره می‌شود:

• گلخانه قله ای
• گلخانه تونلی
• گلخانه سیرکولار
• گلخانه گاتیک

گلخانه قله ای (A-Frame Greenhouse)

گلخانه قله ای که با نام گلخانه شیروانی نیز شناخته می شود، دو دیواره است و دارای شیروانی‌های متقارن در قسمت بالایی است.طراحی آن به شکل یک هرم است که نور خورشید را به خوبی جذب و منعکس می‌کند.از نظر استفاده از فضا بهینه و انتقال نور خوب برخوردار است.

گلخانه تونلی (Tunnel Greenhouse)

گلخانه تونلی دارای یک یا چند سطر ستونی هستند که با یکدیگر وصل شده و یک سقف تونلی تشکیل می‌دهند. معمولاً از پلاستیک برای ساختار آنها استفاده می‌شود. آسان برای نصب و هزینه‌ی کمتری نسبت به گلخانه‌های دیگر دارند.

گلخانه سیرکولار (Circular Greenhouse)

گلخانه سیرکولار دایره‌ای یا بیضی شکل هستند و دیوارهای آنها به شکل منحنی هستند. این شکل ساختاری زیبا و مقاوم در برابر باد و فشارهای بیرونی است. عموماً در مناطقی با بادهای قوی استفاده می‌شوند.

گلخانه گاتیک (Geodesic Greenhouse)

گلخانه نوع گاتیک دارای ساختاری مبتنی بر شکل‌های ژئودزیک هستند که شامل مثلث‌ها و پنج‌ضلعی‌ها است. این ساختارها بسیار مقاوم و استحکام بالایی دارند و قابلیت تحمل فشارهای باد و بارهای برفی را دارند. به دلیل ساختار پیچیده و قوام بالا، هزینه ساخت آنها ممکن است بیشتر از سایر انواع گلخانه‌ها باشد. هر یک از این انواع گلخانه‌ها ممکن است بر اساس نیازها و شرایط خاص منطقه و کاربری مورد استفاده قرار گیرد.

انواع گلخانه بر اساس جنس سقف و دیوار ها

گلخانه‌ها بر اساس جنس پوشش سقف و دیواره‌ها می‌توانند به چندین نوع تقسیم شوند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. در زیر به معرفی و توضیح این انواع گلخانه‌ها می‌پردازم:

گلخانه با پوشش شیشه

پوشش این گلخانه‌ها از شیشه تشکیل شده است که نور خورشید را به خوبی انتقال می‌دهد و از داخل گلخانه نیز به خوبی قابل مشاهده است. این نوع گلخانه‌ها اغلب برای کاشت محصولاتی که نیاز به نور خورشید بالا دارند مناسب هستند. معمولاً گرمایی بودن زیادی دارند و برای مناطقی با آب و هوای سرد یا معتدل مناسب هستند. اما هزینه ساخت و نگهداری آنها نسبت به سایر جنس‌ها بالاتر است.

گلخانه با پوشش آکریلیک

پوشش این گلخانه‌ها از جنس آکریلیک است که خصوصیت نور نفوذی بالایی دارد و همچنین سبک‌تر از شیشه است. آکریلیک مقاومت بیشتری نسبت به شیشه در برابر شکستن دارد و وزن کمتری دارد که ساختار گلخانه را سبک‌تر می‌کند. هزینه‌های ساخت و نگهداری آنها نسبت به گلخانه‌های شیشه‌ای کمتر است، اما ممکن است با گذر زمان زوال کمی داشته باشد.

گلخانه با پوشش پلی کربنات

پوشش این گلخانه‌ها از جنس پلی‌کربنات است که خصوصیت نور نفوذی متوسطی دارد و از دو لایه پلی‌کربنات ساخته شده است. پلی‌کربنات مقاومت بیشتری نسبت به ضربه و شکستن نسبت به شیشه دارد و همچنین سبک‌تر از آکریلیک است. این گلخانه‌ها معمولاً برای مناطقی با آب و هوای سرد یا معتدل که نیاز به گرما دارند مناسب هستند.

گلخانه با پوشش فایبر گلاس

پوشش این گلخانه‌ها از جنس فایبرگلاس یا شیشه‌ای پلی‌استر است که بسیار سبک و مقاوم است. فایبرگلاس خصوصیت نور نفوذی خوبی دارد و همچنین مقاومت بالایی در برابر شکستن دارد. این گلخانه‌ها معمولاً برای مناطقی با آب و هوای گرم و مرطوب که نیاز به پوشش مقاوم در برابر رطوبت دارند مناسب هستند.

گلخانه با پوشش پلاستیک

استفاده از  پلاسیتک گلخانه یکی از رایج‌ترین و اقتصادی‌ترین گزینه‌ها برای تولید محصولات کشاورزی در شرایط کنترل شده هستند. این نوع گلخانه‌ها از پوشش‌های پلاستیکی مانند پلی‌اتیلن یا پلی‌کربنات برای پوشش دیواره‌ها و سقف استفاده می‌کنند. در زیر به مزایا و معایب استفاده از پوشش پلاستیک برای گلخانه‌ها اشاره می‌کنم:

فواید استفاده از پوشش پلاستیکی گلخانه

• هزینه کمتر: پوشش پلاستیک به طور کلی هزینه‌ی کمتری نسبت به شیشه، آکریلیک و فایبرگلاس دارد، بنابراین ساخت گلخانه با استفاده از پلاستیک اقتصادی‌تر است.
• نور نفوذی مناسب: بسته به نوع پلاستیک استفاده شده، این گلخانه‌ها می‌توانند میزان نور خورشیدی مناسبی را به گیاهان ارائه دهند.
• خفیف و سبک: پلاستیک به طور کلی سبک‌تر از شیشه و فلزات است، بنابراین ساختار گلخانه کمترین فشار را به سازه و زمین اعمال می‌کند.
• عایق حرارتی: برخی از پلاستیک‌ها خواص عایق حرارتی خوبی دارند که می‌تواند در حفظ دمای مناسب داخل گلخانه کمک کند.
• تنوع در طراحی: با استفاده از پلاستیک، می‌توان گلخانه‌های با اندازه و شکل‌های مختلفی را طراحی کرد.

معایب استفاده از پوشش پلاستیکی گلخانه

• عمر محدود: پوشش پلاستیک با گذر زمان از بین می‌رود و نیاز به تعویض دارد، بنابراین نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دارد.
• حساسیت به شرایط جوی: پلاستیک ممکن است در برابر شرایط جوی مانند باد شدید، باران و تغییرات دما حساس باشد و دچار آسیب شود.
• نقص‌ها در نوردهی: برخی از پلاستیک‌ها ممکن است با گذر زمان رنگ بپوشانند یا شفافیت خود را از دست بدهند که می‌تواند منجر به کاهش نوردهی داخل گلخانه شود.
• به طور کلی، گلخانه‌هایی که از پوشش پلاستیکی استفاده می‌کنند، به دلیل هزینه کمتر، سهولت در نصب و ساختار سبک، گزینه‌ی مناسبی برای کشاورزانی هستند که به دنبال شروع یک کسب و کار کشاورزی با سرمایه‌ی کم هستند.

انواع گلخانه بر اساس بستر کشت

گلخانه‌ها بر اساس بستر کشت می‌توانند به دو دسته گلخانه خاکی و گلخانه‌های هیدروپونیک تقسیم شوند. هر یک از این دو نوع بستر کشت و روش‌های مختلفی را برای رشد و تغذیه گیاهان فراهم می‌کنند.

گلخانه خاکی

در گلخانه‌های خاکی، گیاهان در بستر خاک به رشد می‌پردازند. بستر خاکی معمولاً شامل مخلوطی از خاک، کمپوست، کودهای طبیعی و مواد آلی است که شرایط بهتری برای رشد ریشه‌ها و جذب مواد غذایی فراهم می‌کند.

این نوع گلخانه‌ها برای کاشت بسیاری از محصولات کشاورزی، از جمله سبزیجات، میوه‌ها، و گل‌ها مناسب است.به عنوان مثال، یک گلخانه خاکی می‌تواند شامل کاشت گوجه فرنگی در بستر خاکی با استفاده از کمپوست و کودهای طبیعی باشد.

گلخانه‌های هیدروپونیک

در گلخانه‌های هیدروپونیک، گیاهان بدون استفاده از خاک و تنها با قرار گرفتن ریشه‌هایشان در محلول غذایی رشد می‌کنند. محلول غذایی شامل آب و مخلوطی از مواد معدنی و مواد غذایی حل شده است که توسط ریشه‌های گیاهان جذب می‌شود.این نوع گلخانه‌ها عموماً به دلیل بهره‌وری بالا در استفاده از آب و مواد غذایی، سرعت رشد بالا و کنترل دقیقتر شرایط رشد، مورد توجه قرار می‌گیرند.

به عنوان مثال، یک گلخانه هیدروپونیک می‌تواند شامل کاشت خیار با قرار دادن ریشه‌های آن در محلول غذایی حاوی تمامی مواد غذایی لازم باشد.هر دو نوع گلخانه خاکی و هیدروپونیک دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و بسته به نیازها و شرایط محیطی، یکی از آنها برای کشت گیاهان انتخاب می‌شود.

انواع گلخانه بر اساس جنس سازه 

به اساس جنس سازه‌ها، گلخانه‌ها به چندین دسته‌بندی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. در زیر به معرفی این انواع گلخانه‌ها می‌پردازیم:

گلخانه با سازه فلزی

این نوع گلخانه‌ها از جنس فلزات مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته شده‌اند.

فلزات معمولاً مقاومت بالایی دارند و قابلیت تحمل بارهای سنگین و شرایط آب و هوایی سخت را دارند.

گلخانه‌های فلزی به عنوان گزینه‌ای اقتصادی و با قیمت مناسب شناخته می‌شوند.

گلخانه با سازه چوبی

این گلخانه‌ها از جنس چوب ساخته می‌شوند که طبیعتی و زیبا هستند.چوب به دلیل خصوصیات طبیعی خود، از جمله مقاومت نسبی در برابر خوردگی و عایق بودن حرارت، به عنوان یک جایگزین مناسب برای سازه‌های گلخانه استفاده می‌شود.این نوع گلخانه‌ها معمولاً در محیط‌هایی با ارزش زیبایی بالا استفاده می‌شوند، اما نیاز به نگهداری و تعمیرات مداوم دارند.

سخن پایانی

در مقاله فوق، ما انواع مختلف گلخانه‌ها را بر اساس جنس سازه‌ها مورد بررسی قرار دادیم، از جمله شیشه، آکریلیک، پلی‌کربنات و فایبرگلاس. هر کدام از این جنس‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند که بسته به شرایط محیطی، نیازهای گیاهان و همچنین محدودیت‌های مالی و ساختاری، انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال، گلخانه‌های شیشه‌ای عموماً برای مناطق با آب و هوای سرد و معتدل مناسب هستند و نور خورشید را به خوبی انتقال می‌دهند، در حالی که گلخانه‌های پلی‌کربنات برای مناطقی با شرایط آب و هوایی گرم‌تر و بیشتری از تابش نور مستقیم خورشید مناسب‌تر هستند.

به طور کلی، انتخاب جنس مناسب برای سازه گلخانه باید با دقت و توجه به نیازهای محیطی و مالی انجام شود تا عملکرد بهینه گلخانه و کیفیت محصولات تضمین شود.

شرکت مهندسی تجهیز گستر صدستون به عنوان یکی از پیشگامان در زمینه فناوری گلخانه‌داری، محصولات و سیستم‌های متنوعی را ارائه می‌کند که به کشاورزان و مدیران گلخانه‌ها کمک می‌کند تا عملکرد و بهره‌وری خود را بهبود بخشند. این شرکت انواع تجهیزاتی از جمله سیستم‌های آبیاری خودکار، سیستم‌های تهویه، سیستم‌های کنترل محیطی، و تجهیزات مربوط به روش‌های کشت نوین مانند هیدروپونیک را ارائه می‌دهد.

با توجه به تجربه و تخصص مدیران مهندسی تجهیز گستر صدستون، مشتریان می‌توانند اطمینان داشته باشند که محصولات و خدمات ارائه شده در سطح بالایی از کیفیت و قابلیت عملکرد قرار دارند. علاوه بر این، شرکت ما از طریق تیم فنی و پشتیبانی متخصص خود، به مشتریان خود خدمات مشاوره و پشتیبانی فنی ارائه می‌دهد تا در هر مرحله از استفاده از تجهیزات و سیستم‌های گلخانه‌ای، به بهترین شکل ممکن مورد حمایت و راهنمایی قرار گیرند.